KGHM: ruszyła budowa najgłębszego szybu górniczego w Polsce. Kluczowe dla Spółki i regionu inwestycje nabierają tempa

Wiercenia geologiczno-hydrogeologiczne dla projektu Retków to pierwszy etapu budowy najgłębszego szybu górniczego w Polsce. Jego planowana głębokość to ok. 1360 m. W wizycie studyjnej na placu budowy uczestniczył Premier RP Donald Tusk, Minister Aktywów Państwowych Wojciech Balczun oraz Eliza Zeidler, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Spotkanie koncentrowało się na rozwoju górnictwa miedziowego w Polsce, znaczeniu nowych inwestycji dla regionu oraz wiodącej roli polskich firm w realizacji nowych projektów KGHM.

W trakcie wizyty Premier Donald Tusk odniósł się do rozwoju KGHM i znaczenia miedzi dla współczesnej polskiej gospodarki. – To dla mnie wielka satysfakcja, że mogę być w miejscu które daje nadzieję na bardzo poważne przedsięwzięcie i bardzo poważne w przyszłości zyski, nie tylko liczone w pieniądzach ze sprzedaży produktu, jakim szczyci się KGHM w Europie i na całym świecie. Miedź podobnie jak inne metale, nabiera też znaczenia geopolitycznego. To nasze bezpieczeństwo zarówno gospodarcze, ale też bezpieczeństwo KGHM i regionu.

Jak zaznaczył Donald Tusk: – Miedź jest absolutnie strategicznym surowcem w tak ważnych gałęziach gospodarki jak przede wszystkim energetyka. Tylko jedna wieża wiatrowa potrzebuje blisko 5 ton miedzi, samochód spalinowy potrzebuje 30 kg, a elektryczny ponad 80 kg miedzi. Więc to daje wyobrażenie, jak ważna miedź jest nie tylko dla nas, ale jak ważnym jest atutem, nawet politycznym.

– Bardzo dziękuję, że myśląc o tej inwestycji KGHM przestrzega idei repolonizacji i zasady local content, gdzie polskie firmy będą praktycznie w całości odpowiedzialne za tę inwestycję. Zapewni to pracę dla kilkunastu tysięcy ludzi na lata – dodał Premier. 

– KGHM musu się rozwijać. I dlatego podjęliśmy już decyzję, o tym, aby, podatek miedziowy był mniejszym ciężarem dla KGHM, a w perspektywie czasu wraz z postępem robót ten kontekst podatkowy był coraz bardziej korzystny. To jest w interesie nie tylko firmy, ale w interesie nas wszystkich – podsumował szef polskiego rządu. 

Minister Aktywów Państwowych Wojciech Balczun zauważył: – Rozpoczęcie inwestycji w nowe szyby przez KGHM to ważny projekt inwestycyjny dla całej polskiej gospodarki i to nie tylko w perspektywie następnych lat. Miedź to niezbędny surowiec dla przeprowadzenia transformacji energetycznej i budowy nowoczesnej gospodarki. Ale to przedsięwzięcie jest również istotne, gdyż zaangażowane są w nią lokalne firmy – to praktyczny wymiar realizacji naszego priorytetu, czyli zwiększania udziału polskich średnich i mniejszych firm w dużych, ważnych inwestycjach spółek z udziałem Skarbu Państwa. Dzięki tak prowadzonym inwestycjom zyskuje polska gospodarka i polscy obywatele.

– Planowane od 2026 r. obniżenie podatku miedziowego jest wsparciem dla bezprecedensowych inwestycji, które są obecnie realizowane po latach zaniedbań i braku ważnych inwestycji w spółce. Otwierają one możliwości eksploatacyjne na wiele dekad i dadzą zatrudnienie tysiącom osób. Takie zmiany podatkowe pokazują, że potrafimy dbać o polską gospodarkę, a nasz priorytet to jej rozwój. Gratuluję zarządowi i pracownikom KGHM i wierzę, że wyniki i wartość spółki będą dalej wzrastały – dodał Minister. 

Prezes Zarządu KGHM Polska Miedź S.A., Andrzej Szydło, podziękował Premierowi oraz przedstawicielom rządu za dialog przy pracach dotyczących zmian w podatku od wydobycia niektórych kopalin i podkreślił znaczenie rozpoczętych inwestycji dla KGHM, Zagłębia Miedziowego i krajowej gospodarki:

– KGHM jest jedną z niewielu firm, która nie tylko mówi o niezależności surowcowe Polski i Europy, ale również podejmuje realne działania w celu jej osiągnięcia. Naszym priorytetem są inwestycje w Polsce, w Główny Ciąg Technologiczny. W perspektywie średnio- i długoterminowej przeznaczymy na ten cel dziesiątki miliardów złotych. Będzie to możliwe również dzięki przyjętym przez rząd i procedowanym obecnie przez parlament zmianom w tzw. podatku miedziowym. Optymalizacja jego formuły nie musi oznaczać zmniejszenia wpływów do budżetu. Rozwój krajowej produkcji górniczej miedzi to obopólna korzyść zarówno dla KGHM, jak i właściciela złoża. W Grupie KGHM zatrudniamy dziesiątki tysięcy osób w Polsce, należymy do grona największych podatników CIT, planujemy i realizujemy wiele inwestycji, współpracując przede wszystkim z polskimi firmami. KGHM i Zagłębie Miedziowe są przykładem korzyści, jakie można osiągnąć dzięki praktycznej realizacji zasad Local content – powiedział Andrzej Szydło, Prezes Zarządu KGHM Polska Miedź S.A. – Rynek tzw. wsadów obcych i złomów miedzi jest coraz trudniejszy ze względu na przewagę popytu nad podażą. Krytyczną staje się optymalizacja i rozwój krajowej działalności górniczej. W każdej perspektywie czasowej największą wartość dodaną widzimy właśnie w produkcji miedzi górniczej z krajowych złóż. Niestety, przez ostatnie lata inwestycje w górnictwo nie były priorytetem KGHM i teraz mamy wiele do nadrobienia. Posiadamy jednak unikalne w skali światowej kompetencje w dziedzinie górnictwa i hutnictwa. Mogą one być atrakcyjne także dla innych europejskich państw. Bez miedzi, srebra a także metali ziem rzadkich, nie będziemy mogli mówić o prawdziwej niezależności surowcowej naszego kontynentu. Rozwój europejskiego górnictwa, w tym Polskiej Miedzi, to również korzyść dla świata, gdyż dzięki stosowaniu najlepszych praktyk ESG, ślad węglowy naszych głównych produktów jest niższy od średniej globalnych wskaźników – dodał Prezes Szydło.

Nadzorujący budowę nowych szybów Zbigniew Bryja, Wiceprezes Zarządu KGHM Polska Miedź S.A. stwierdził:

– Nowe inwestycje to przełomowy moment dla długoterminowego rozwoju KGHM oraz przyszłości realizacji naszego planu zagospodarowania złóż. Dbając o krajowe zdolności do wydobycia, przetopu oraz rafinacji miedzi, wzmacniamy nie tylko nasze bezpieczeństwo surowcowe, lecz w istotny sposób wspieramy rozwój polskiej gospodarki. Wykonawcami naszych inwestycji są polskie firmy, zatrudniające pracowników z Zagłębia Miedziowego. Wykorzystujemy głównie krajowe maszyny i polskie materiały. Realizację inwestycji KGHM od dziesiątek lat wspierają specjalistyczne podmioty z naszej Grupy Kapitałowej, a za obecny etap prac przy trzech nowych szybach odpowiadają PeBeKa S.A. oraz Cuprum
sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe – powiedział Zbigniew Bryja, Wiceprezes Zarządu KGHM Polska Miedź S.A. – Budowa trzech szybów górniczych jednocześnie to ogromne wyzwanie operacyjne, wymagające szczegółowego planowania oraz doświadczenia zaangażowanych w ten projekt zespołów i firm. Budowa pierwszych obiektów powierzchniowych dla szybu Retków rozpocznie się w pierwszej połowie 2027 roku, a dla kolejnego z szybów najpóźniej w 2028 roku. Ze względu na uwarunkowania geologiczne i hydrogeologiczne czas inwestycji w nowy szyb górniczy może wynosić około 15 lat, a koszt każdej takiej inwestycji to około 3 mld złotych – dodał Wiceprezes Bryja.

Ruszają ważne inwestycje

W czerwcu br. Zarząd KGHM Polska Miedź S.A. podjął decyzję o rozpoczęciu prac związanych z budową trzech nowych szybów: Retków, Gaworzyce oraz GG-2 „Odra”. Rozpoznanie geologiczno-hydrogeologiczne to pierwszy etap budowy tych kluczowych dla Spółki inwestycji, który umożliwi wybór najlepszej technologii głębienia, a także określenie głębokości mrożenia górotworu. Szacunkowy koszt całej inwestycji wyniesie minimum 9 miliardów złotych, a jej realizacja zajmie około 10-15 lat. Nowe szyby Retków oraz GG-2 „Odra” będą docelowo pełnić funkcję materiałowo-zjazdową, natomiast Gaworzyce będzie szybem wentylacyjnym wydechowym.

W ramach trwających obecnie prac potwierdzono przewidywany profil litostratygraficzny w miejscu projektowanej lokalizacji szybu i rozpoczęto właśnie wiercenie jednego z dwóch otworów badawczo-obserwacyjnych o planowanej głębokości ok. 1370 m. Ich zadaniem będzie umożliwienie określenia warunków geologicznych, hydrogeologicznych, gazowych oraz właściwości masywu skalnego na potrzeby opracowania optymalnej metody głębienia szybu Retków. W ramach projektu do wiercenia otworów wykorzystywane będą trzy specjalistyczne urządzenia wiertnicze. Zakończenie odwiertów wraz z przeprowadzeniem badań oraz wykonanie niezbędnej dokumentacji w ramach etapu prac związanego z rozpoznaniem geologiczno-hydrogeologicznym planowane jest do 2028 roku.

Local content w praktyce

Rozpoczęte inwestycje to ważny moment również dla polskich firm, które zgodnie z zasadami Local content, są głównymi wykonawcami aktualnego etapu budowy. Należące do Grupy Kapitałowej KGHM spółki PeBeKa S.A. oraz Cuprum sp. z o.o. Centrum Badawczo-Rozwojowe specjalizują się w kompleksowej realizacji projektów górniczych i od dziesiątek lat, aktywnie wspierają rozwój Polskiej Miedzi. Cały proces związany z budową nowego szybu górniczego rozłożony jest na okres nawet kilkunastu lat, z nakładami inwestycyjnymi w wysokości kilku miliardów złotych w zależności m.in. od jego przeznaczenia, głębokości oraz warstw geologicznych występujących w jego planowanej lokalizacji. Zgodnie z przyjętymi założeniami, środki przeznaczone na te inwestycje w istotnej części trafią do polskich firm i pracowników.

– Budowa trzech nowych szybów dla KGHM to szansa do dalszego rozwoju zarówno PeBeKa, jak i współpracujących z nami krajowych firm. Dzięki unikalnym kompetencjom oraz nowatorskim rozwiązaniom technologicznym, rozpoczęte projekty staną się wzorem dla tego typu inwestycji, nie tylko w Europie, ale i na całym świecie – powiedział Jacek Kulicki, Prezes Zarządu PeBeKa S.A. – Realizowane obecnie prace umożliwią pozyskanie danych niezbędnych m.in. do zaprojektowania obudowy szybu oraz doboru odpowiedniej technologii głębienia.
W ramach realizacji tej inwestycji zastosowana zostanie stworzona specjalnie na potrzeby warunków górniczo-hydrologicznych Zagłębia Miedziowego metoda zamrażania górotworu, która wykorzysta dane pozyskane z wykonywanych właśnie wierceń badawczych – dodał Prezes Kulicki.

Lokalna siła, globalny lider

Szyb Retków zlokalizowany na terenie gminy Grębocice w województwie dolnośląskim, docelowo osiągnie głębokość ok. 1360 m i będzie najgłębszym szybem górniczym w Polsce. Jego średnica w świetle obudowy wyniesie 7,5 m. Będzie on pełnił funkcję szybu zjazdowo-materiałowego oraz wdechowego dla Zakładów Górniczych Rudna. Aktualnie, rekordzistą głębokości (1348 m) jest również należący do KGHM szyb GG-1.

KGHM jest największym producentem miedzi w Europie i należy do elitarnego grona 10 największych producentów miedzi na świecie. Według rankingu World Silver Survey 2025 spółka zajmuje 2. miejsce w globalnym rankingu największych producentów srebra. KGHM użytkuje obecnie w Polsce 28 szybów górniczych (ZG Lubin 7, ZG Rudna 11, ZG Polkowice-Sieroszowice 10). Historycznie KGHM zgłębił 31 szybów, jednak trzy z nich zostały już zlikwidowane w wyeksploatowanych partiach złoża. Oprócz inwestycji w szyby Retków, GG-2 „Odra” i Gaworzyce spółka prowadzi również prace związane z zabudową wyposażenia w szybie GG-1, który obecnie pełni funkcje wentylacyjne, a docelowo będzie pełnił również funkcję materiałowo-zjazdową.